Komisja Europejska wyznacza wspólną europejską drogę dla przyszłości ukraińskich uchodźców w UE.
Zapewni to stabilność i ciągłą ochronę, a jednocześnie utoruje drogę do przejścia z tymczasowej ochrony po spełnieniu niezbędnych warunków. W ten sposób Komisja wzmacnia swoje niezachwiane zobowiązanie do wspierania Ukrainy tak długo, jak będzie to konieczne.
Ponieważ Rosja kontynuuje nielegalne ataki, a sytuacja w Ukrainie pozostaje niestabilna, Komisja proponuje przedłużenie tymczasowej ochrony osób uciekających przed rosyjską agresją na Ukrainę o dodatkowy rok do 4 marca 2027 r. Zapewni to pewność prawa osobom korzystającym z tymczasowej ochrony oraz państwom członkowskim, zapewniając dalsze stosowanie tych samych standardów ochrony w całej UE. Zapewni również przesiedleńców z Ukrainy, że ubieganie się o ochronę międzynarodową nie jest ani konieczne, ani wymagane.
Aby zapewnić bardziej stabilną i trwałą perspektywę, Komisja proponuje również państwom członkowskim przygotowanie się do skoordynowanego przejścia z tymczasowej ochrony w drodze zalecenia Rady. Proponowane środki są odpowiedzią na potrzeby osób mieszkających w UE, a także na potrzebę odbudowy tego kraju przez Ukrainę, w tym poprzez wspieranie bezpiecznych, dobrowolnych i godnych powrotów i reintegracji.
Zalecenie Rady obejmuje następujące środki:
Promowanie i ułatwianie przejścia do innych statusów prawnych: wiele osób korzystających z tymczasowej ochrony zintegrowało się ze społeczeństwem przyjmującym, ucząc się języka, znajdując zatrudnienie lub kontynuując naukę. Powinni oni mieć możliwość przejścia na krajowe lub unijne statusy prawne, które lepiej odzwierciedlają ich nową sytuację. Mogą to być zezwolenia na pobyt oparte na zatrudnieniu, edukacji, badaniach lub statusie krajowego rezydenta długoterminowego.
Utorowanie drogi do stopniowego powrotu i trwałej reintegracji na Ukrainie, z uwzględnieniem potrzeb i zdolności Ukrainy: Umożliwienie wizyt rozpoznawczych na Ukrainie mogłoby pomóc osobom rozważającym powrót do domu w podejmowaniu świadomych decyzji. Państwa członkowskie powinny również ustanowić programy dobrowolnych powrotów w ścisłej koordynacji z władzami Ukrainy, aby umożliwić stopniowy powrót do domu po zakończeniu tymczasowej ochrony.
Lepsze informacje na temat dostępnych opcji: Komisja wspiera utworzenie centrów Unity Hubs w państwach członkowskich we współpracy z władzami Ukrainy. Centra Unity będą służyć jako wielofunkcyjne centra informacyjne służące zarówno integracji osób przesiedlonych w społeczeństwach przyjmujących, jak i powrotom do Ukrainy. Mogą one być finansowane z pomocą Komisji w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji (AMIF). Aby wesprzeć państwa członkowskie, Komisja wyznaczy również specjalnego wysłannika ds. Ukraińców w UE.
Koordynacja i wymiana informacji między państwami członkowskimi a Ukrainą: Wymiana informacji między państwami członkowskimi powinna być kontynuowana za pośrednictwem platformy solidarności oraz poprzez terminowe aktualizowanie danych na platformie rejestracji tymczasowej ochrony. Unijna sieć ds. planu gotowości do reagowania w obszarze migracji i na wypadek kryzysu migracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy, oraz platforma solidarności dla Ukrainy będą nadal zapewniać wspólną orientację sytuacyjną i skoordynowaną reakcję.
Od 2022 r. zapewniamy ochronę osobom uciekającym przed rosyjską wojną napastniczą przeciwko Ukrainie i nadal to robimy. Razem z Ukrainą torujemy ludziom drogę do powrotu i odbudowy domów, gdy będą bezpieczne. Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej
Zaangażowanie i wsparcie Europy dla Ukrainy są zakorzenione w naszym wspólnym zaangażowaniu na rzecz demokracji i bezpieczeństwa naszego kontynentu. Rozszerzenie tymczasowej ochrony jest istotnym krokiem i kolejnym dowodem naszej solidarności. Jednocześnie musimy przygotować się na przejście do innych statusów prawnych oraz na stopniowy powrót i trwałą reintegrację, gdy środki tymczasowe przestaną obowiązywać. Dzięki dzisiejszym propozycjom zapewniamy stabilność w obliczu niepewności osobom, które pozostają w UE, ale także oferujemy możliwość bezpiecznego powrotu do domu tym, którzy zdecydują się to zrobić. We wszystkim, co robimy, będziemy wspierać Ukrainę tak długo, jak będzie to konieczne. Henna Virkkunen, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw suwerenności technologicznej, bezpieczeństwa i demokracji
Dzięki tymczasowej ochronie miliony osób przesiedlonych z Ukrainy znalazły bezpieczeństwo, schronienie i możliwości w całej UE. Ponieważ sytuacja na Ukrainie jest nadal niepewna, przedłużymy tę ochronę o kolejny rok, przygotowując jednocześnie drogę do płynnego przejścia z tymczasowej ochrony, w tym wspierając bezpieczne i godne powroty teraz i w przyszłości. Przede wszystkim Ukraina potrzebuje swoich obywateli i musimy pomóc Ukraińcom w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących ich przyszłości – czy to powrotu do domu, czy też dalszego wspierania Ukrainy stąd na razie. Aby wesprzeć ten cel, udzielimy pełnego wsparcia ukraińskiej inicjatywie Unity Hubs. Magnus Brunner, komisarz do spraw wewnętrznych i migracji
Kolejne kroki
Obecnie do Rady należy formalne przyjęcie wniosku Komisji w sprawie przedłużenia tymczasowej ochrony o jeden rok oraz wniosku dotyczącego zalecenia Rady.
Kontekst
Od początku rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie ponad 4,3 mln osób przesiedlonych z Ukrainy znalazło bezpieczeństwo, schronienie i możliwości w całej UE. Państwa członkowskie i ich obywatele wysłali silne przesłanie solidarności z Ukrainą i jej ludnością uciekającą przed wojną, oferując im natychmiastową ochronę i wsparcie, w tym dostęp do zakwaterowania, opieki zdrowotnej, edukacji i zatrudnienia.
Uruchomienie dyrektywy w sprawie tymczasowej ochrony określiło wspólne podejście UE, dające przewidywalność i pewność prawa zarówno wysiedleńcom z Ukrainy, jak i państwom członkowskim. Zapewniła ona natychmiastową ochronę, a jednocześnie zapobiegła dodatkowemu obciążeniu już przeciążonych krajowych systemów azylowych. Tymczasowa ochrona, która obowiązuje obecnie do marca 2026 r., okazała się zatem skuteczną i proporcjonalną odpowiedzią na wyjątkowe okoliczności. Jeżeli okoliczności na Ukrainie ulegną zmianie, co umożliwi stopniowy powrót i trwałą reintegrację na Ukrainie, Komisja może przedłożyć Radzie wniosek o zawieszenie tymczasowej ochrony przed przewidywaną datą jej zakończenia.
